پل چیست :
پُل، سازه‌ای فلزی است که دو مکان را به هم متصل میکند. در تعریف قدیمی، پل طاقی است بر روی رودخانه ها ، دره ها ، یا هر گذرگاهی که نیاز به رفت و آمد داشته باشد، عمر مفید پل‌ها بسته به مکان و مواد مورد استفاده ممکن است بین ٣٠ تا ٨٠ سال باشد اما با نگهداری و بهسازی مناسب ممکن است عمرشان تا صدها سال ادامه پیدا کند.
پل را سازه ای برای عبور از از موانع فیزیکی میسازند تا ضمن استفاده از فضا (نه صرفاً سطح زمین) بتواند عبورومرور و دسترسی به اماکن را آسان کند .
پل ها انواع مختلفی دارند مانند :
- پل شاه تیری : پلی است که ضمن استفاده از فضا (نه صرفاً سطح زمین) بتواند عبورومرور و دسترسی به اماکن را تسهیل کند.
- پل قوسی : این در قسمت انتهایی دارای تکیه گاه به شکل قوس منحنی است. پل قوسی، وزن خود پل و بارهای وارده به آن را به صورت نیروی افقی ،که توسط تکیه‌گاه‌ها مهار شده‌اند، منتقل میکند.
- پل فلزی : پلی است که تماما از فلز ساخته شده است .
- پل مسطح : ساده‌ترین نوع پل است که اجزای اصلی آن عبارتند از یک ورقهٔ مسطح و پایه‌هایی است که در طول پل مستقر شده‌اند و وزن پل و بار روی پل را به زمین منتقل می‌کنند. این پل‌ها به علت طراحی ساده و اولیه‌ای که دارند و مصالح کمی که در فواصل کوتاه لازم دارند به تعداد زیاد در روستاها مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرند.
- پل طره ای یا کنسولی : این نوع پل با طره ساخته شده است (.طره در ساختمان‌سازی و هواپیماسازی، به تیر یا عضو افقی‌ای گفته می‌شود که یک سرش بر پایه متکی است و سر دیگرش از بدنهٔ بنا بیرون نشسته‌است.
- پل کابلی : عرشه این نوع پل توسط کابلهایی به برج‌های پل وصل شده و نیروهای آن را تحمل می‌کنند.
- پل خرپایی : از اتصال اعضای آن (معمولاً اعضای مستقیم) به هم ساخته می‌شود. این اعضا برای مقابله با بارهای دینامیکی ممکن است.
- پل معلق : به پلی گفته میشد عرشهٔ آن از کابل های معلق آویزان میباشد.
پل تشریفاتی : بیشتر در باغهای نمادین موجود در شرق آسیا ساخته شده‌است(از آنجایی که این نوع پل یادآور چگونگی حرکت ماه در آسمان است). بعضی این پل‌های موجود در این باغها ممکن است فقط روی یک سری بستر رودهای خشک که جریان آب سنگ ریزه‌های ته رود را نشسته‌است گذر کنند.- پل سواره : این نوع پل محل گذر خودرو های سواری هستند .جاده ها و راه ها را به سواره و یا مالرو تقسیم میشدند. جاده‌های مالرو محل گذر چارپایان میباشد. و افراد سوار بر آنها .
- پل پیاده رو و پل هوایی: برای رفت‌وآمد افراد از جایی به جای دیگر ساخته می‌شود. معمولاً برای عبور امن افراد پیاده از موانع طراحی می‌شوند. این موانع ممکن است طبیعی یا مصنوعی باشند.
پل تشریفاتی : بیشتر در باغهای نمادین موجود در شرق آسیا ساخته شده‌است(از آنجایی که این نوع پل یادآور چگونگی حرکت ماه در آسمان است). بعضی این پل‌های موجود در این باغها ممکن است فقط روی یک سری بستر رودهای خشک که جریان آب سنگ ریزه‌های ته رود را نشسته‌است گذر کنند.ویژگی مهم در پل ها :
- از بارهای مرده زنده و بحرانی پشتیبانی میکند
- از نظر اقتصادی به صرفه باشد
- برای عبور وسایل نقلیه لاین بندی شده باشند
- در صورت وجود قسمتی برای عابر پیاده، به وسیله نرده از خیابان اصلی جدا شود
تونل چیست :
توتل ها راهرو لوله مانند زیرزمینی یا دور پوشیده‌ای برای گذر از موانعی چون کوه و دریا و رودخانه و جاده است. تونل گاه برای حفاظت در برابر ریزش کوه یا آلودگی صوتی نیز ساخته می‌شود. دور تا دور تونل نمی‌بایستی الزاماً کاملاً بسته باشد و با تکنیک امروزی می‌تواند دارای طرفی نیمه باز به بیرون باشد.
برخی از برنامه‌ریزان شهری هر سازه تونل مانندی بلندتر از ۰/۱۶ کیلومتر (اروپا: ۸۰ متر) را تونل و کمتر از این را زیر گذر مینامند.
تونل‌ها و فضاهای زیرزمینی برای مقاصد گوناگونی ساخته می‌شوند. تونل های حمل و نقل و دسترسی، تونل‌های آب بر مغارها، فضاهای زیر زمینی (ایستگاه‌های مترو، نیروگاه‌ها، انبارهای زیرزمینی و کارگاه‌های استخراج مواد معدنی).
گمانه یا تونل پیشاهنگ چیست :
امروزه در برخی از پروژه‌های حساس یا در جاهایی که زمین‌شناسی به شدت پیچیده‌است، از دو مدخل، تونل موردنظر و در امتداد محور آن تونل پیشاهنگ حفر می‌شود. این تونل سطح مقطعی کوچک دارد و ممکن است تمام مسیر تونل اصلی را دربر گیرد.
تونل‌های پیشاهنگ بسیار وقت‌گیر و پرهزینه است، اغلب به جای آن از گمانه‌های پیشاهنگ استفاده می‌شود. البته در بسیاری موارد این نوع گمانه پس از پایان عملیات اکتشافی و طراحی تونل و در زمان عملیات اجرائی حفر می‌گردد.
حفاری تونل در سنگ و خاک چگونه است:
برای حفاری تونل‌ها روش‌های متنوعی ابداع شده‌است. به‌طور معمول توده‌های سنگی با روش‌های متداول چالزنی و انفجار و تخلیه حفاری می‌شوند، یا اینکه از ماشین‌های حفار TBM استفاده می‌شود.
تونل زنی در سنگ :
رایج‌ترین روش حفر تونل در زمین‌های سنگی استفاده از انفجار مواد آتشزا است.
حفاری تونل در سنگ معمولاً تکرار چرخه چالزنی، انفجار، تخلیه مواد و نصب حایلها است. هدف نهایی آن است که سطح مقطع حاصل از انفجار کاملاً مشابه مقطع طراحی شده باشد.در روش سنتی در هر بار عملیات انفجاری در حدود یک متر و نیم تونل حفر می‌شود که با برداشتن سنگ‌های باطله این میزان پیشروی می‌کنند. حفر تونل با کار گذاشتن مواد انفجاری در محوطه مورد نظر که با فرمولی خاص انجام می‌شود، صورت می‌گیرد.
تونل زنی در خاک :
حفاری تونل‌ها در خاک به‌طور دستی و مکانیکی یا به طور خودکار و با کمک گرفتن از ماشین‌های حفار تونل انجام می‌شود. این روش انتخاب نحوه نگهداری آن با توجه به شرایط زمین، ابعاد حفاری زیرزمینی، مقدار پیشروی در هر مرحله و مانند آن انجام می‌شود. به‌طور کلی، حفاری در خاک در عمل تکرار چرخه‌ای متشکل از حفاری، خارج کردن مواد و قرار دادن حایلها میباشد.
و در روش سنتی، طول پیشروی در هر چرخه عمدتاً بستگی به شرایط زمین دارد و معمولاً از فاصله بین قاب‌ها یا صفحات پوششی تجاوز نمی‌کند.
حفاری تونل های مترو :
- ترانشه باز : در این روش ساخت، ابتدا بررسی و آزمایش‌های ژئوتکنیکی برای تشخیص لایه ها ی زمین و مقاومت خاک در مسیر حفر تونل صورت می گیرد و پس از خاکبرداری و گود کردن تونل، کف منطقه گودبرداری شده تسطیح، آرماتوربندی و سپس بتن ریزی می‌شود.
- اتریشی : در این روش، مانند همان روشی که در حفر قنوات استفاده می‌شود، با یک شفت یا رمپ به عمق مورد نظر رسیده، سپس اقدام به حفر تونل شود.
- ماشین حفار: ساخت تونل با ماشین حفاری در خیابان‌های پرترافیک و در مناطقی که سطح سفره آب های زیر زمینی بالا است، کاربرد دارد. در این روش، یک رمپ برای ورود ماشین حفار به عمق زمین ایجاد شده و پس از آن ماشین حفاری کار حفاری و ساخت تونل در زیر زمین را آغاز میکند.
سخن آخر :
تونل‌ها امروزه دارای تأسیسات ایمنی و رفاهی بسیار گسترده‌ای میباشند. مهم‌ترین و حداقل تأسیسات یک تونل (بنا بر بزرگی آن) دستگاه‌ها و سامانه‌های کنترل، اخطار و هدایت ترافیک تهویه مطبوع ، سنجش کربن دی اکسید و اعلام خطر، دود و آتش یاب اطفا حریق کاملاً خودکار، اعلام خطر و نورپردازی هستند تا جان انسان‌ها طی گذر از آن امن و محفوظ باشد. راه‌های ویژه گریز مردم در زمان خطر از مهم‌ترین زیرساخت‌های یک تونل محسوب می‌شوند.
در پایان برای موفقیت بیشتر و شرکت در بهترین و مطمئن ترین مناقصه ها و مزایده ها در این زمینه، شما را به مرکز اطلاعات مناقصات و مزایدات ایران (آریاتندر) راهنمایی مینمایم.
